Chủ Nhật, 5 tháng 3, 2017

Truyện ngắn: Căn gác xép ngày lũ (Cô Lê Thị Xuyên)

Chị vẫn thường than thở với anh:
- Căn gác xép gì mà tối om. Quanh năm suốt tháng chỉ với màu đỏ chót của chùm bóng đèn quả nhót. Đã thế lại có tận năm trang thờ. Mỗi khi mùng một, ngày rằm là tốn một mớ tiền mua đồ cúng. Mỗi lần lên thắp nhang là em lại thấy rợn cả người. Chị nói bằng cái giọng khó chịu, khuôn mặt biểu cảm khiến anh bật cười. Rồi chị bàn với anh:


- Hay là mình mua tấm ván về chắn cái cầu thang lên xuống. Như thế có phải tốt hơn không anh nhỉ? Anh nhìn chị, thong thả đáp:
- Em đừng nên nghĩ thế. Nhà mình thuê trọ thì cũng nên xem như nhà của mình. Chuyện hương khói cho ông bà tổ tiên trong nhà mình ở là chuyện nên làm. Hồi mình mới chuyển đến, căn nhà để lâu ngày lạnh ngắt. Vậy mà chỉ mấy bữa sau, nó trở nên ấm cúng trở lại vì mình thường xuyên nhang khói. Anh còn nhớ thời gian đầu chuyển đến, em rất sợ phải ở một mình nên buổi tối phải nhờ mấy cô bé hàng xóm đến ngủ cùng mỗi lần anh đi công tác. Vậy mà bây giờ em có thể ở nhà một mình khi không có anh. Nghe chồng nói, chị bần thần. Anh luôn là người gieo vào lòng chị niềm tin, những điều tốt đẹp qua những câu chuyện thường ngày.
Anh ôm mớ quần áo ngoài phòng tắm vào móc lên cái dây cột dọc theo đường luồng trong nhà. Chị lom khom cúi vét từng ca nước từ nền nhà đổ vào chậu bưng đi đổ. Ngày mưa đến, nền nhà chị lại được giàn trận bởi xoong, nồi, thùng, chậu hứng nước. Tiếng lộp bộp, tong tong, keng keng đã trở nên quen thân với gia đình chị mỗi khi nước mưa dột xuống. Chị nhìn qua cửa sổ, nơi những song sắt đã hoen ghỉ, mưa vẫn không ngừng xối xả. Đã gần nửa tháng nay, chuyện mưa lũ vẫn là vấn đề được nói đến nhiều nhất trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng như lời bàn tán của mỗi người dân. Mưa lớn kéo dài. Ven thị xã, nhiều nơi nước ngập lênh láng. Giao thông bị đứt đoạn. Có những thôn xã bị cô lập hoàn toàn. Thiệt hại về người và vật chất không kể xiết.
Chợt nhớ ra điều gì, anh liền bước ra gian nhà ngoài rồi lại bước xuống:
- Hôm nay là ngày rằm. Mưa gió chẳng chợ búa gì được. Em sang cửa hàng tạp hóa mua lấy hộp bánh về thắp hương cho ông bà nhé! Chị ngẩn người:
- Em quên mất. Để em sang mua liền.
Vài người hàng xóm đứng xúm xít trước cửa hàng tạp hóa. Họ bàn tán sôi nổi, nghe có vẻ nghiêm trọng về tình hình mưa lũ. Thấy chị đến, họ xôn xao:
- Cô biết tin gì chưa? Nước lũ có khả năng dâng cao gây ngập lụt. Chúng tôi mua đồ để đề phòng. Cô cũng nên mua đi!
- Dạ. Chị tham gia vào câu chuyện của họ một lúc, sau đó ai về nhà nấy. Trên tay chị lỉnh kỉnh nào bánh, nào trứng vịt, nào muối mắm,... Đường trở nên vắng người. Thi thoảng, vài cái xe máy hay xe tải vụt qua gấp gáp rồi nhường chỗ cho tiếng mưa ào ạt, tiếng gió rít từng cơn lãnh lẽo.
Chị móc cái dù lên đinh treo tường rồi lên gác xép bật điện, quét dọn, thay nước và thắp nhang cho từng trang thờ. Chị khấn lẩm nhẩm trong miệng. Khói nghi ngút với những vòng xoáy cuốn lấy nhau từ từ bay lên lởn vởn. Gian gác xép rộng khoảng ba tấm chiếu đôi, sàn gỗ. Một phần ba diện tích dành để kê tủ thờ. Cạnh đó là cái giường đơn đặt sát tường đầy bụi bặm. Nó là nơi ngủ của thằng con đầu của cô chủ nhà mỗi dịp về thăm nhà hay ăn tết. Dưới gầm giường là bao nhiêu đồ đạc, nào cây phơi quần áo, nào thùng, chậu, bát đũa,... của nhà chủ. Các góc tường là rương gỗ, va li đựng quần áo, sách vở cũ của anh chị để lên đây từ ngày dọn đến. Những lần khác, chị thắp nhang xong là sẽ xuống liền vì cảm thấy có một chút gì đó sờ sợ. Lần này, chị nán lại quét, hốt bui bặm bám trên giường và đồ đạc xung quanh. Tự nhiên, chị thấy mình như đang đứng trên gác xép của gia đình mình.
Bữa cơm của cả nhà cả tuần nay nay di chuyển lên giường, nơi duy nhất không bị mưa dột tìm tới. Anh chị và hai con gái vừa ăn cơm vừa xem thời sự. Lại là tin lũ. Mực nước dâng lên đến mức báo động ba, nguy cơ vỡ hồ chứa nước rất cao. Việc sắp xếp đồ đạc như thế nào khi nước lũ đến trở thành đề tài chính của cả nhà. Hai con gái, đứa lên sáu, đứa lên ba có vẻ thích thú khi nghe ba mẹ chúng nói về việc nước lũ vào nhà. Chúng tíu tít hỏi đủ thứ với vẻ mặt hồ hởi:
- Khi nào nước vào nhà mình hả ba? Cô em còn ngây thơ cứ hỏi đi hỏi lại chị:
- Sao mãi mà chưa thấy nước ngập vào nhà mình hả ba? Rồi hai đứa con của anh chị thi nhau bàn về chuyện sẽ được lội nước, được bắt cá trong sự hào hứng của con trẻ.
Mười hai giờ đêm, anh chị vẫn không thể chợp mắt. Bỗng tiếng loa phát thanh từ xa vọng lại. Chị bật dậy khỏi màn ra mở cửa nghe ngóng. Đài truyền thanh phường cho xe phát thông báo giữa đêm khuya, chắc là chuyện quan trọng. Ngó ra ngõ, chị thấy một số cánh cửa khác cũng kèn kẹt mở toang. Tiếng của cô phát thanh viên mạnh mẽ, dứt khoát: Hiện nay mưa lớn kèm với xả hồ có khả năng gây ngập lụt trên diện rộng, bà con gấp rút lo giữ gìn tài sản, tính mạng và di chuyển đến nơi an toàn... Chị nhìn anh. Anh nhìn một lượt ngôi nhà trọ, ngôi nhà có nền ngang mặt đường và thấp dần vào trong.
- Làm thế nào đây? Anh nghĩ đến mấy cái giá sách bằng gỗ ghép tổng cộng đến cả nghìn cuốn đặt ở gian đầu nhà. Rồi máy lọc nước, tủ lạnh, giàn máy tính, cả hai cái bàn làm việc của anh chị cũng bằng gỗ ép, và quần áo, đồ đạc khác nữa chứ…! Khuôn mặt anh biến sắc. Chị nhìn ra bóng đêm mờ mịt. Nhà nhà sáng choang ánh điện. Tiếng người hối thúc, tiếng đồ dạc di chuyển qua lại lạch cạch,... Thấy vậy, anh chị cũng hối hả dọn đồ.
- Giờ chỉ còn căn gác xép thôi. Miệng anh nói, tay anh làm. Tất cả đồ đạc quan trọng được hai vợ chồng thức trắng đêm để khuân vác.
Sáu giờ sáng, nước lũ bắt đầu tràn lên mặt đường. Nước ồ ạt đến mức chỉ một tiếng sau, nó đã nhấn chìm con đường chính của thị xã. Ngôi nhà trọ của anh chị, nước tràn vào rất nhanh. Điện cúp. Hai đứa con của chị thích thú lội nước đùa nghịch. Anh ái ngại thở dài nhìn ra con đường nhựa trước nhà đã biến thành sông. Bao nhiêu rác rưởi nối nhau trôi theo dòng nước xiết. Những khuôn mặt u ám, ảm đạm đứng tựa cửa nhìn ra lo lắng đến mức giường như chẳng ai nói với nhau một điều gì. Cái im lặng đáng sợ. Chưa bao giờ nước lũ lớn như thế. Khi nước trong nhà đã lên đến giữa bụng chân, anh bế hai con lên căn gác xép, nơi đống đồ đạc đang bày la liệt. Sắp xếp cho con có chỗ ngồi, chị thắp lên cây nến cho sáng hơn rồi bật bình ga nấu mì tôm cho cả nhà ăn trên gác.
Anh bần thần nghĩ đến những người dân quê vùng trũng. Nhà bị cuốn trôi. Trâu bò, gà lợn bị chết. Ruộng đồng mất trắng. Ngay cả một chỗ khô ráo cũng không có mà đứng. Rồi anh quay lại nhìn chị và hai con:
- Mình có chỗ ăn chỗ ngủ thế này là may mắn rồi! Thôi, cả nhà ăn đi! Chị dạ một tiếng, giọng trầm hẳn.
Nước ngập trong nhà gần một mét. Ngoài đường, tiếng ô tô chở theo ca nô đi cứu trợ ồ ồ chạy qua khiến sóng nước ập vào cánh cửa gỗ càng mạnh. Những xe ô tô tải chở hàng cứu trợ rồi xe chở bộ đội đi giúp dân cứ thế qua lại liên tục. Thi thoảng, anh chị lại thay phiên nhau xuống để theo dõi mực nước lũ.
Gần sáng, chị vẫn không thể nào chợp mắt. Chẳng biết nước khi nào mới rút. Anh lò dò soi đèn pin bước xuống cầu thang. Gọng anh vui vẻ:
- Nước đang rút em ạ. Chị không tin nên cũng bước xuống, hướng mắt vào ánh đèn anh soi. Chị mừng quýnh:
- Lạy trời, đúng rồi. Mong nước sẽ rút nhanh.
Sáng ra, nước trong nhà đã rút hết. Cả khu phố rộn lên như một công trường đang xây dựng. Nhà nào nhà nấy, người ra người vào, í ới, loay hoay dọn dẹp. Hướng cái nhìn lên căn gác xép nhỏ bé, nơi hai cô con gái vẫn còn trong giấc say nồng, anh chị cảm thấy yêu căn gác xép, yêu ngôi nhà mình đang ở biết chừng nào. Chị nhanh nhảu quét dọn, lau chùi lại nền nhà. Anh vui vẻ sắp xếp lại đồ đạc như cũ. Những tia nắng ban mai đầu tiên sau cả tuần mưa lũ đã bắt đầu lấp ló chiếu qua ô cửa sổ vào nhà như trêu đùa.

 (Lê Thị Xuyên)

0 nhận xét:

Đăng nhận xét